با اجباری شدن استفاده از سامانه مودیان مالیاتی از سال ۱۴۰۲ و هم‌زمان ادامه الزام به ارسال معاملات فصلی، بسیاری از مودیان، حسابداران و مشاغل با این سؤال مواجه شده‌اند:
آیا سامانه مودیان جایگزین معاملات فصلی شده است؟ آیا هنوز باید گزارش فصلی را ثبت کنیم؟ چه مواردی در هر کدام لحاظ می‌شود و تفاوت آنها در چیست؟
در این مقاله، با نگاهی دقیق، قانونی و عملیاتی، به بررسی کامل تفاوت‌ها، اشتراک‌ها، مهلت‌ها، جریمه‌ها و نقش نرم‌افزارهای مالیاتی مانند «حسما»در مدیریت این الزامات خواهیم پرداخت.
مقایسه کامل سامانه مودیان با معاملات فصلی | جدول تفاوت‌ها بر اساس قانون ۱۴۰۴
در این جدول می‌توانید تفاوت‌های کلیدی بین سامانه مودیان و سامانه معاملات فصلی را مشاهده کنید؛ از جمله نوع اطلاعات، زمان ثبت، الزامات قانونی و مهلت ارسال. استفاده از ابزارهایی مانند نرم‌افزار حسما برای پوشش هر دو سامانه توصیه می‌شود.
سامانه مودیان چیست و چه کار می‌کند؟
سامانه مودیان بستری برای ثبت و ارسال الکترونیکی صورتحساب‌های مالیاتی در لحظه فروش است. هر فاکتور باید به‌صورت خودکار با شناسه یکتا در این سامانه ثبت شود. جهت آشنایی کامل با این سامانه مقاله “راهنمای جامع سامانه مودیان مالیاتی ایران در سال ۱۴۰۴” را بخوانید.
معاملات فصلی چیست؟
معاملات فصلی به گزارش‌هایی گفته می‌شود که مودیان طبق ماده ۱۶۹ قانون مالیات‌های مستقیم، موظف به ارسال آنها به‌صورت فصلی (هر سه ماه یک‌بار) در سامانه معاملات فصلی سازمان امور مالیاتی بودند. این گزارش‌ها شامل کلیه خرید و فروش‌ها، خدمات دریافتی و پرداختی، هزینه‌ها، و اشخاص طرف معامله بوده است.
آیا سامانه مودیان جایگزین معاملات فصلی شده است؟
پاسخ کوتاه: بلی
بر اساس ماده ۷ قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان، در صورتی که صورتحساب‌های الکترونیکی به‌صورت صحیح و کامل در سامانه مودیان ثبت شوند، نیازی به ارسال مجدد آنها در سامانه معاملات فصلی نیست.
این ماده تصریح می‌کند که:
صورتحساب‌های الکترونیکی ثبت شده در سامانه مودیان به منزله ثبت آنها در سامانه فهرست معاملات موضوع ماده (۱۶۹) قانون مالیات‌های مستقیم است و فروشنده و خریدار تکلیف اضافی در این مورد نخواهند داشت.
بنابراین، اگر تمامی صورتحساب‌های شما به‌درستی در سامانه مودیان ثبت شده باشند، الزامی به ارسال مجدد آنها در سامانه معاملات فصلی وجود ندارد.
چه کسانی باید معاملات فصلی ارسال کنند؟
- اشخاص حقیقی مشمول نظام مالیاتی (مثل پزشکان، وکلا، مهندسین، مشاغل آزاد)
- اشخاص حقوقی شامل شرکت‌ها، فروشگاه‌های زنجیره‌ای، واردکنندگان
- تمامی مودیان ثبت‌نام‌شده در سامانه ارزش افزوده
مهلت ارسال معاملات فصلی در سال ۱۴۰۴
برای هر فصل، مودیان ۴۵ روز فرصت دارند تا گزارش معاملات فصلی را از طریق سامانه معاملات فصلی امور مالیاتی ثبت نمایند. تأخیر در ارسال، مشمول جرایم معاملات فصلی خواهد بود که بر اساس حجم اطلاعات و تعداد سطرها محاسبه می‌شود.
جرایم معاملات فصلی می‌تواند شامل جریمه ۱٪ از معاملات ثبت‌نشده یا ناقص باشد.
چه مواردی در معاملات فصلی ثبت می‌شود؟
1.کلیه فاکتورهای خرید و فروش
2.هزینه های قابل قبول مالیاتی
3.قراردادها، خدمات، اجاره، حق الزحمه، دستمزدها
4.اطلاعات اشخاص طرف معامله شامل کداقتصادی، طرف معامله
